Opowiadamy bajkę, w czasie, której dzieci wykonują określone ruchy warg, języka, ćwiczenia oddechowe:

 Pewnego dnia Języczek-Wędrowniczek postanowił pojechać na wycieczkę.- Ale zanim pojadę muszę posprzątać mieszkanie – pomyślał.Jak pomyślał tak zrobił. Na początek wymył sufit mieszkania (staranne oblizywanie czubkiem języka podniebienia), podłogę (dokładne oblizy­wanie dna jamy ustnej), jedną ścianę (oblizywanie językiem wewnętrz­nej strony policzków), drugą ścianę (te same ruchy co poprzednio), póź­niej okna (oblizywanie każdego ząbka po kolei), a na końcu umył drzwi (oblizywanie warg ruchem okrężnym)

– Teraz już mogę pojechać na wycieczkę – pomyślał Języczek.

Wsiadł na swego konia i pojechał do zaczarowanego lasu (uderzanie czub­kiem języka o wałek dziąsłowy – naśladowanie odgłosów jazdy kon­nej).

W lesie języczek zatrzymał konia (wymawianie głosek prrr) i rozejrzał się dookoła. Popatrzył na niebo (wysuwanie języka z jamy ustnej i kiero­wanie go w stronę nosa), na polanę (wysuwanie języka na brodę), w jed­ną stronę (kierowanie języka w stronę kącika ust) i w drugą stronę (dru­gi kącik ust). Gdy już wszystko obejrzał, przeszedł las w jedną stronę (ru­chy języka po podniebieniu – od dziąseł do gardła), w drugą stronę (prze­suwanie języka od gardła do dziąseł) i przedarł się przez gęste krzaki i drzewa (język przeciska się przez zaciśnięte zęby).

Nagle zobaczył dziwnych mieszkańców zaczarowanego lasu, którzy przy­szli się z nim przywitać:

– Parskaczy (wykonujemy motorek wargami),

– Wargaczy (rytmiczne uderzanie palcami w zaciśnięte usta),

– Szuwarki (wkładamy palec między wargi i poruszamy nim rytmicz­nie),

– Indian – dużych (bardzo głośne naśladowanie odgłosu Indian) i ma­lutkich (cich naśladowanie odgłosu Indian).

Języczek przywitał się ze wszystkimi (wykonujemy całuski wargami) i za­czął się z nimi wesoło bawić w berka i chowanego.

Po pewnym czasie zmęczeni przyjaciele zaczęli nadsłuchiwać, co dzieje się w lesie. Usłyszeli szelest liści (sz, sz, sz), szum wiatru (w, w, w), głos kukułki (ku – ku – ku), rechot żab (kum – kum – kum), stukot dzięcioła (puk – puk – puk) i pluskot rybek w wodzie (plum – plum – plum).

Nagle wszyscy zobaczyli ciemne chmury, które zbierały się nad lasem. Ję­zyczek i jego przyjaciele postanowili je rozdmuchać, aby nie dopuścić do nadchodzącej burzy (wykonywanie mocnych wydechów) i udało się: – chmury zostały rozdmuchane. 

Powoli zapadał wieczór i Języczek musiał wracać do swojego domu. Ale najpierw muszę nazbierać malin i jagód – pomyślał (dzieci przy po­mocy rurek robią wdech i zbierają papierowe maliny i jagody do ko­szyka). Gdy nazbierał cały koszyk, pożegnał się z nowymi przyjaciółmi (cmoka­nie wargami), wsiadł na konia i przyjechał do domu, gdzie od razu zasnął śniąc o nowych przygodach.

ĆWICZENIA JĘZYKA 

1. Wysuwanie i chowanie języka – zabawa ,, Myszka wygląda z norki’’
2. Przesuwanie języka w stronę prawego – lewego kącika ust – zabawa ,,Wahadełko’’
3. Dotykanie czubkiem języka dolnej – górnej wargi – zabawa ,, Skoki wiewióreczki’’
4. Wypychanie językiem policzków i dotykanie policzka paluszkiem – zabawy logopedyczne ,, Kulka w buzi’’ , ,,Kto mocniejszy- paluszek czy kulka’’
5. Szorowanie językiem przez lekko zwarte ząbki – zabawa logopedyczna ,,Języczek przeciska się przez bramę’’
6. Lekkie nagryzanie czubka języka – zabawa logopedyczna,, Mały piesek gryzie’’
7. Ssanie języka – zabawa ,, Smaczny cukierek’’

1. Szerokie otwieranie i zamykanie buzi – zabawa ,, Głodne ptaszki’’
2. Cmokanie – zabawa ,, Całuski’’
3. Wysuwanie zaokrąglonych warg do przodu – zabawa ,, Prosiaczek’’
4. Szeroki uśmiech przy zamkniętych ustach, dzióbek – zabawa ,, Uśmiech do małego ptaszka’’
5. Utrzymywanie miedzy wargami ołówka, drewnianej szpatułki – zabawa ,,Piesek trzyma patyk’’
6. Utrzymywanie między ząbkami drewnianej szpatułki – zabawa ,, Piesku, oddaj patyk.’’
7. Lekkie nagryzanie drewnianej szpatułki ( trzymamy szpatułkę po bokach,  w poziomie, nagryzamy jednocześnie ząbkami od góry i od dołu – zabawa      ,,Piesek gryzie patyk.’’
8. Przesadne wymawianie samogłosek a, o, u, e, i, y, ą , ę – zabawa ,, Echo w lesie’
9. Robienie minek do lusterka – zabawa ,, Minka wesoła, smutna, groźna/ zła’’-(szeroki uśmiech, wargi w podkówkę, zaciskanie warg)

ĆWICZENIA ODDECHOWE

1. Rozdmuchiwanie na tacce preparowanego ryżu, skrawków papieru – zabawa ,, Wiatr.’’      

2. Dmuchanie przez rurkę do kubka , miski z wodą, z różnym natężeniem- zabawy ,, Gotująca się woda ‘’, ,, Mały strumyczek, duży potok’’
3. Chłodzenie ,, gorącej zupy’’- wdech noskiem, wydech buzią
4. Chuchanie na ,, zimne rączki’- wdech noskiem, wydech- chuchanie buzią
5. Zdmuchiwanie  z dłoni piórek – zabawa ,, Piórka kurki’’- oddechy j.w.

  PROPOZYCJE LOGOPEDYCZNYCH ĆWICZEŃ SŁUCHOWYCH

1. Zabawa ,, Czyj to głos’’ – rozpoznawanie głosów zwierząt, pojazdów, zjawisk przyrodniczych z taśmy CD, oraz naśladowanie dźwięków.
2. Zabawa ,, Różne dźwięki’’ – dzieci gromadzą różne przedmioty i sprawdzają, jakie wydają dzwięki, gdy się w nie stuka, pociera, drapie, toczy, uderza o podłogę. Potem korzystamy z parawanu lub zasłonki i demonstrujemy różne dzwięki, które dzieci starają się rozpoznać. ( np. kartki papieru, woreczki foliowe, pudełka, klocki ,syczący balon ,przybory kuchenne, instrumenty perkusyjne, itp.
3. Zabawa ,,Co się ukryło. ‘’- Chowamy np. budzik, minutnik, telefon z włączoną muzyczką. Dziecko, kierując się słuchem, stara się odnaleźć przedmiot.
4. Zabawa ,, Czyj to głos’’ – rozpoznawanie z zakrytymi oczkami głosów kolegów, pań w przedszkolu, osób z najbliższego otoczenia w domu. Możemy starać się modyfikować zabawę, poprzez np. mówienie szeptem, śpiewnie, zmieniając barwę, wysokość głosu.
5. Zabawa ,, Jaka to melodia’’ – rozpoznawanie melodii, tytułów znanych dziecku piosenek. Możemy dzieciom śpiewać, nucić, włączać fragmenty samej linii melodycznej na płytach CD.
6. Zabawa,, Powtórz, co usłyszałeś’’ – mówimy do dzieci szeptem , przez papierową tubę, np. po papierze do pieczenia ciasta, folii spożywczej : pojedyncze słowa, proste zdania, złożone z 2-3 słów/ zdania złożone, przysłowia, zagadki ( dzieci starsze ) Dzieci młodsze odtwarzają dzwięki, budują z np. z klocków, patyczków proste 2-3 elementowe schematy ( Ola idzie- 2 klocki), dzieci starsze, oprócz powyższych propozycji mogą rysować kreski pionowe, poziome, oznaczające długość wyrazu- ilość sylab, układać w ten sposób klocki, np. ( Ola idzie do szkoły)  I I I I lub — — – –. W późniejszym etapie można wzbogacić zapis o fonetyczny zapis głoski- literkę, od której rozpoczyna się dany wyraz lub cyfrę określającą liczbę sylab, głosek w wyrazie, słów w zdaniu.
7. Naśladowanie ilości, rytmu i tempa, np. demonstracja uderzeń ręką w kolano, blat stołu, tupniecie nogą. Dziecko powtarza prosty układ rytmiczny.
8. Wypowiadanie na przemian z dzieckiem słów rozpoczynających się tą samą głoską lub tworzenie ciągów wyrazowych tak, aby ostatnia głoska jednego wyrazu była pierwszą kolejnego- dzieci starsze, o dobrze rozwiniętym słuchu fonemowym.

Głodny ślimak

Pod jesionem ślimak śpi.
O czym głodny ślimak śni?
O cieście z wiśniami?
O plackach z czereśniami?
O kanapkach? O śledziku?
O świeżutkim naleśniku?
Nie! O pysznych lodach śmietankowych!

Guziki

Kazia ma pudełko.
Pełno w nim guzików.
Czerwone, zielone,
Jest ich tam bez liku.
Po co te guziki?
Pyta Kazię mama.
Będę lalkom je przyszywać
Do ubranek sama.

Zięby w zimie

Zimą ziębom źle.

Ziąb oziębia je.

Zimna woda, zimny lód

chłodzi zięby dziób.

Koźlę

Grymasiło koźlę- i to źle i to źle!

Woda jest za mokra

słonko za gorące.

Za zielona trawa

rośnie tam na łące.

Aż się koza rozzłościła,

koźlę w kącie postawiła.

Dzielne dzięcioły

Dziobało dziobem dziuplę

dziesięć dzielnych dzięciołów.

Gdy dziuplę wydziobały

To na łów poleciały.

Bociany

Przyleciały już bociany.

Każdy jest zapracowany.

Gniazdo trzeba by naprawiać!

Nie ma co się zastanawiać

i na łąkę czas się wybrać.

Trudno się do tego przybrać.

Śledź

Rzecz cała się działa w zimową niedzielę.

On mnie ciągle śledzi – zagadnął ktoś makrelę…

Lecz skończył rozmowę,

czasu miał niewiele

bo wyśledził go smakosz

i zjadł wraz z sałatką.

Od tego czasu uczeni się biedzą,

jak nazywa się ryba, którą wszyscy śledzą?

Co słychać na wsi?

Co słychać na wsi?
Co słychać? Zależy – gdzie.
Na łące słychać: kle, kle, kle!
Na stawie – kwa, kwa!
Na polu – kraaaa!
Przed kurnikiem – Kukuryku!
Koło budy słychać – Hau!
A na progu – miau…
A co słychać w domu,
Nie powiem nikomu!

Azorek

Przed domem przy budzie
głośno Azor szczeka,
to jego szczekanie
już słychać z daleka:
– Hau, hau, hau…
Gdy Azor jest wściekły,
Humorek zły miewa,
To warczy tak groźnie,
Że drżą wokół drzewa:
– Wrrr, wrrr, wrrr…
Gdy piesek narzeka,
ma jakieś życzenie,
to zamiast szczekania
słychać to skomlenie:
– Oi, oi, oi…
Gdy pies chce nam przekazać
nowiny nam smutne,
słychać wycie długie,
żałośnie okrutne:
– Auuu, auuu, auuu…
Lecz najczęściej Azor,
gdy siedzi przy budzie,
to szczeka tak pięknie,
że dziwią się ludzie:
– Hau, hau, hau…

Okrzyki

Tam na wróble stoi strach – ach ach
Jaki duży wyrósł groch – och, och!
Ty, wietrzyku liśćmi chwiej – hej, hej!
Heli dobrze w szkole szło – ho ho!
Znów od rana w kuźni ruch – buch buch!
Płaksa nie wie, czego chce – eeeee!
Drzemią kury w cieniu lip – cip cip!
Przeskoczymy przez ten kloc – hoc, hoc!
Przemknął zając w poprzek bruzd – szust, szust!
Traktor na zakręcie znikł – pyk pyk!
Krówki w polu mokną w dżdżu – mu mu!
Znowu rozlał mi się klej – ojej!
Deszcz załzawia oczka szyb – chlip chlip!
Poszedł kaczki wołać Jaś – taś taś!
Nie wrzeszcz, bo to ledwie świt – cyt cyt!
Wrona też swój okrzyk ma – kra kra!
Jurek Władka zgubi trop – hop hop!
Od niedzieli zima zła – hu ha!
Do snu nucą kotki dwa – aaaa!
Jest okrzyków tyle, że
Mnie wystarczą właśnie te.
Komu mało, takich znam,
Ten niech coś wymyśli sam.